ಹಿಂದೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಆರತಿ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವಾದ ಪೂಜಾ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ದೇವರ ಭಕ್ತಿಗೆ, ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿಗೆ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಇದು ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ.
ಆರತಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶ
- ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ವಾಗತ – ಆರತಿ ದೀಪದ ಮೂಲಕ ದೇವರನ್ನು ಆಮಂತ್ರಿಸುವುದು.
- ಅಂಧಕಾರ ನಿವಾರಣೆ – ದೀಪ ಬೆಳಗುವುದರಿಂದ ಅಜ್ಞಾನರೂಪದ ಅಂಧಕಾರ ಹೋಗಿ ಜ್ಞಾನಪ್ರಕಾಶ ಬರುತ್ತದೆ.
- ಭಕ್ತಿ ಸಮರ್ಪಣೆ – ಆರತಿ ಹಾಡುವುದರಿಂದ ಮನಸ್ಸು ದೇವರಲ್ಲೇ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಪರಿಸರ ಶುದ್ಧೀಕರಣ – ಕರ್ಪೂರದ ಹೊಗೆ, ದೀಪದ ಜ್ಯೋತಿ, ಗಂಟೆಯ ನಾದಗಳಿಂದ ವಾತಾವರಣ ಭಕ್ತಿ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಇರುತ್ತದೆ. ಆರತಿ ಮಾಡುವಾಗದ ತಾತ್ಪರ್ಯ
ಕರ್ಪೂರ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸುಟ್ಟು ಹೋಗುತ್ತದೆ, ಹೀಗೆಯೇ ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರ, ದ್ವೇಷ, ಕಾಮ, ಕ್ರೋಧಗಳನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಬೇಕು.
ದೀಪದ ಜ್ಯೋತಿ ಆತ್ಮದ ಪ್ರಕಾಶವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಘಂಟೆನಾದ ಕಂಪನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಆರತಿ ಹಾಡು ಭಕ್ತಿಯ ಕಂಪನವನ್ನು ಹರಡುತ್ತದೆ.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಲಾಭ
ಮನಸ್ಸು ಶಾಂತವಾಗುತ್ತದೆ.
ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಸೌಹಾರ್ದ ವಾತಾವರಣ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ.
ದೇವರ ಕೃಪೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ದೊರಕುತ್ತದೆ.
ಬೆಳಗಿನ ಆರತಿಯ ಮಹತ್ವ
ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆರತಿ ಮಾಡಿದರೆ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ದಿನದ ಆರಂಭ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಗುತ್ತದೆ.
ಸೂರ್ಯೋದಯದ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆರತಿ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಕಾಶ ಮತ್ತು ಆರತಿ ದೀಪದ ಜ್ಯೋತಿ ಸೇರಿ ಆತ್ಮಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ದಿನವಿಡೀ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ, ಶಕ್ತಿ, ಉತ್ಸಾಹ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
ಬೆಳಗಿನ ಆರತಿ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಪವಿತ್ರ, ತಾಜಾ ಮತ್ತು ಏಕಾಗ್ರತಾವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಂಜೆಯ ಆರತಿಯ ಮಹತ್ವ
ಸೂರ್ಯಾಸ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಸರ್ಗದ ಶಕ್ತಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಶಾಂತವಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆರತಿ ಮಾಡಿದರೆ ಮನೆಗೆ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿ ಆಕರ್ಷಿತವಾಗುತ್ತದೆ.
ರಾತ್ರಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮುನ್ನ ದೀಪ ಬೆಳಗುವುದರಿಂದ ಅಂಧಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬರುವ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ.
ದಿನವಿಡೀ ಮಾಡಿದ ಪಾಪ, ದೋಷ, ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆಗಳು ಕ್ಷಯವಾಗುತ್ತದೆ
ಕುಟುಂಬ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿ ಆರತಿ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಸೌಹಾರ್ದ, ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬಲ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
ಹೀಗಾಗಿ, ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆರತಿ ದೇವರ ಅನುಗ್ರಹದೊಂದಿಗೆ ಹೊಸ ದಿನದ ಆರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ, ಸಂಜೆಯ ಆರತಿ ದಿನದ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ದೈವಿಕ ಕೃಪೆಯೊಳಗೆ ಮುಗಿಸುವುದು
ಆರತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ವಸ್ತುಗಳ ತಾತ್ಪರ್ಯ
- ಶಂಖ
ಶಂಖ ಊದಿದಾಗ ಅದರ ನಾದವು ಆಕಾಶ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ದೂರಮಾಡಿ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಹರಡುತ್ತದೆ.
ಶಂಖನಾದವೇ “ಪ್ರಣವ ನಾದ” (ಓಂ) ದ ಪ್ರತಿನಿಧಿ.
- ಘಂಟಾನಾದ
ಘಂಟೆ ಶಬ್ದವು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ದೇವರಲ್ಲೇ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
ಆ ನಾದದಿಂದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಟ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳು ದೂರಾಗುತ್ತವೆ.
ಘಂಟೆಯ ಧ್ವನಿಯಿಂದ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಏಕಾಗ್ರತೆ, ಶಾಂತಿ ಮೂಡುತ್ತದೆ.
- ಕರ್ಪೂರ
ಕರ್ಪೂರ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸುಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತದೆ; ಹೀಗೆಯೇ ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದೇವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸಂದೇಶ.
ಕರ್ಪೂರದ ಹೊಗೆ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
ಕರ್ಪೂರದ ಬೆಳಕು “ಜೀವಾತ್ಮನು ಪರಮಾತ್ಮನಲ್ಲಿ ಲೀನವಾಗುವುದು” ಎಂಬ ತತ್ವವನ್ನು ಸಾರುತ್ತದೆ.
- ದೀಪ
ದೀಪದ ಜ್ಯೋತಿ “ಜ್ಞಾನ”ವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಜ್ಞಾನರೂಪದ ಅಂಧಕಾರವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಮನಸ್ಸು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ದೇವರತ್ತ ಆಕರ್ಷಿತವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಹೂವು
ಹೂವು ಸುಗಂಧ, ಸೌಂದರ್ಯ, ಮೃದುತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗುಣಗಳನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಸಂದೇಶ.
- ಅರತಿ ತಟ್ಟೆ
ಅದರಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿ, ಹೂ, ಅಕ್ಷತೆ, ಹಣ್ಣು ಇತ್ಯಾದಿ— ಪಂಚತತ್ತ್ವಗಳು.
ಆರತಿ ತಟ್ಟೆ ತಿರುಗಿಸುವುದು ಅಂದರೆ ಪಂಚತತ್ತ್ವಗಳ ಸಮರ್ಪಣೆ ದೇವರಿಗೆ.
ಹೀಗಾಗಿ, ಆರತಿ ಎಂದರೆ ದೇವರಿಗೆ ಬೆಳಕು ತೋರಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ; ಅದು ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ, ಅಂಧಕಾರದಿಂದ ಬೆಳಕಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸೇತುವೆ.
–Dharmasindhu spiritual Life.
